Ὁ Ἅγιος Ἀρέθας ὁ Μεγαλομάρτυρας καὶ οἱ «σὺν αὐτῷ»
Ἔζησε τὸν 6ο αἰῶνα μ.Χ. καὶ ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς προύχοντες τῆς πόλης Νέγρας στὴν Αἰθιοπία. Ὅταν ἀσπάσθηκε τὸ χριστιανισμό, διακρινόταν γιὰ τὴν εὐσέβεια καὶ τὶς πολλές του ἀγαθοεργίες. Κοντά του μαζεύτηκε ἕνας ὅμιλος ἀπὸ ἄνδρες καὶ γυναῖκες, ποὺ καθημερινό τους ἔργο εἶχαν τὴν διδασκαλία τοῦ θείου λόγου. Ἡ πρόοδος αὐτὴ τοῦ Εὐαγγελίου στὴν Ἐκκλησία τῆς Νέγρας, ἐξήγειρε τὸ φανατισμὸ τῶν εἰδωλολατρῶν, καὶ συνέλαβαν τὸν Ἀρέθα μὲ τοὺς συνεργάτες του. Ὁ Ἀρέθας ἦταν τότε γέροντας. Οἱ ἐχθροί της πίστης τοῦ συνέστησαν νὰ λυπηθεῖ τὰ γεράματά του καὶ νὰ ἀπαρνηθεῖ τὸ Χριστό. Τότε ὁ Ἀρέθας ἔδωσε γενναία ἀπάντηση: «Στὴ διάρκεια τῆς ζωῆς μου, εἶπε, διέπραξα πολλὰ ἁμαρτήματα. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς μὲ καθάρισε ἀπ᾿ αὐτὰ διὰ τῆς θυσίας Του καὶ μὲ τὴν πίστη μου πρὸς Αὐτόν. Καὶ ἀπὸ ἄνθρωπο ἀπώλειας μὲ ἔκανε κληρονόμο τοῦ ἀνεσπέρου φωτὸς καὶ τῆς αἰώνιας ζωῆς. Τώρα μοῦ προσφέρει καὶ ἄλλη τιμή. Μοῦ δίνει τὴν εὐκαιρία, ἀπὸ τὴν σάρκα ἑνὸς γέροντα νὰ προβάλει ἀθλητής, ἀποδεικνύοντας ὅτι ἡ ἰσχὺς καὶ ἡ ἐλευθερία τοῦ πνεύματος μποροῦν νὰ καταφρονήσουν κάθε ἄνομη ἀπειλὴ καὶ βία καὶ νὰ καταισχύνουν τοὺς δυνατούς της γῆς». Ἡ ἀπάντηση αὐτὴ ἐξαγρίωσε περισσότερο τοὺς δήμιούς του, ποὺ ἀμέσως ἀποκεφάλισαν τὸν Ἀρέθα με τοὺς συνεργάτες του.
Ἡ Ἁγία γυναίκα καὶ τὸ ἅγιο βρέφος της
Μαρτύρησαν μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Ἀρέθα. Τὸ βρέφος τῆς Ἁγίας αὐτῆς γυναίκας τὸ ἔριξαν στὴ φωτιὰ καὶ βλέποντας αὐτό, ἔριξε τὸν ἑαυτό της καὶ ἡ ἴδια στὴ φωτιά.
Καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη Σεβαστὴ τῆς Φρυγίας, διδάχτηκε τὴ χριστιανικὴ πίστη ἀπὸ τὸν ἀπόστολο Παῦλο, καὶ πῆρε τὴν θερμότητα καὶ τὴν ἀνδρεία τοῦ διδασκάλου της. Ἡ ἁγία Σεβαστιανὴ ἔζησε τὸν 1ο αἰῶνα μ.Χ. καὶ ἀφιέρωνε τὴ ζωή της κάθε μέρα στὴν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου (στὴ Μαρκιανούπολη τῆς Θρᾴκης). Πήγαινε σὲ σπίτια εἰδωλολατρῶν καὶ εἵλκυε πολλὲς γυναῖκες στοὺς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Συνελήφθη γι᾿ αὐτὸ ἐπὶ αὐτοκράτορος Δομετιανοῦ καὶ ἡγεμόνος Σεργίου, κακοποιήθηκε καὶ ἐξεδιώχθη ἀπὸ τὸν τόπο της. Ἔφθασε στὴν Ἡράκλεια τῆς Θρᾴκης ὅπου πάλι συνελήφθη, ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα Πομπηιανό, καὶ φυλακίστηκε. Ἀλλὰ παρόλη τὴ γυναικεία της φύση ντρόπιασε τοὺς βασανιστές της. Οἱ ὑποσχέσεις δὲν τὴν δελέασαν, οἱ ἀπειλὲς δὲν τὴν ἔκαμψαν, καὶ κάτω ἀπὸ βαριὰ μαρτύρια στάθηκε ὄρθια μὲ ὅλη της τὴν γενναιοψυχία. Οἱ σάρκες τῆς ἁγίας Σεβαστιανῆς σχίζονταν, ἀλλὰ τὰ χείλη, ὅπως καὶ ἡ καρδιά της, ἐξακολουθοῦσαν νὰ ὑμνοῦν τὸν Χριστό. Τελικά, ἡ μεγάλη αὐτὴ ἀθλήτρια τῆς Ἐκκλησίας μας, παρέδωσε τὴ ζωή της μὲ τὸν διὰ ἀποκεφαλισμοῦ θάνατο καὶ ἐτάφη στὴ Ῥαιδεστό.
Ὁ Ἅγιος Πρόκλος Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
(Βλέπε βιογραφία του 20 Νοεμβρίου, ὅπου ἡ κυρίως μνήμη του).
Οἱ Ἅγιοι Μᾶρκος, Σωτηρίχος καὶ Οὐαλεντίνος
Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ ἦταν ἀπὸ τὴν Ἀσία. Συνελήφθησαν ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες, ἐπειδὴ ἦταν Χριστιανοὶ καὶ τοὺς ἔσυραν πάνω σὲ αἰχμηρὲς πέτρες μέχρι θανάτου. Τὰ δὲ ἅγια λείψανά τους μετακομίστηκαν ἀπὸ τὴν Ἀσία στὴ Θάσο, ὅπου μέχρι σήμερα βρίσκονται.
Μαρτύρησε διὰ ξίφους.
Μαρτύρησε διὰ πυρός.