ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΑΥΚΤΟΣ καὶ ΤΑΥΡΙΩΝ, μάρτυρες

7 Νοεμβρίου



Οἱ ἅγιοι Θεσσαλονίκη, Αὖκτος καὶ Ταυρίων, συγκατα­λέγονται στὴ χορεία τῶν Μαρτύρων τῶν πρώτων αἰώνων, τῆς ᾿Εκκλησίας μας. Τὸ μαρτύριό τους χρονολογικὰ τοπο­θε­τεῖται στοὺς πρώτους χριστιανικοὺς αἰῶνες, τότε ποὺ ἡ ᾿Εκ­κλησία βρισκόταν σὲ διωγμό. ῾Η διήγηση τοῦ μαρτυρίου τους εἶναι ἐξαιρετικὰ σύντομη καὶ κατὰ συνέπεια οἱ ἐπι­πλέ­ον πληροφορίες εἶναι πενιχρὲς καὶ οἱ λεπτομέρειες ἐλάχι­στες. Τὸ μαρτύριο τῆς Θεσσαλονίκης ποὺ προηγεῖται, ὑπῆρ­ξε ἡ ἀφορμή νὰ μαρτυρήσουν στὴ συνέχεια οἱ δύο ἄνδρες Αὖ­κτος καὶ Ταυρίων. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ μνήμη τους ἑορτάζεται ἀπὸ κοινοῦ.

῾Η Θεσσαλονίκη ἦταν κόρη τοῦ εἰδωλολάτρη ἱερέα Κλέ­­οντος στὴν ᾿Αμφίπολη τῆς Μακεδονίας, ποὺ ὑπαγόταν ἐκ­κλη­σιαστικὰ στὴ μητρόπολη Θεσσαλονίκης. ῾Ωστόσο ἡ ἴ­δια ἀσπά­σθηκε τὴ χριστιανικὴ διδασκα­λία καὶ πίστη καὶ ἔ­θεσε τὸν ἑαυτό της στὴν ὑπηρεσία τῆς ᾿Εκκλησίας. ᾿Αφοῦ βαπτί­σθηκε, ἐπιδόθηκε στὸ ἔργο τῆς κατηχήσεως. ῎Εμπαινε μὲ κάθε ἄνε­ση σὲ σπίτια ἄλλων εὐκατάστα­των οἰκογενειῶν λόγω τοῦ ἀ­ξιώ­ματος τοῦ πατέρα της, καὶ κατηχοῦσε νεαρὲς κοπέλες. Κάποια στιγμὴ ὁ πατέρας της πληροφορήθηκε τὴν κατηχητικὴ δρά­ση τῆς κόρης του, ἀλλὰ θεώρησε ὅτι πρόκει­ται γιὰ ἁπλὴ παρ­εξήγηση, ἢ καὶ συκο­φαντία. Θεωροῦσε μέ­γιστο κακὸ νὰ ἀσπα­σθεῖ ἡ κόρη του, μία κόρη εἰδωλολάτρη ἱερέα, τὸ Χρι­στια­νισμό, γι᾿ αὐ­τὸ καὶ γεμᾆτος ἀγωνία θέλη­σε νὰ ἐξιχνιάσει τὶς κατη­γορίες ἐναντίον της ποὺ ἔφθαναν στ᾿ αὐτιά του. ῎Αρχι­σε νὰ παρακολουθεῖ τὶς κινήσεις τῆς κό­ρης του, ἡ ὁποία, ἐκτὸς τῶν ἄλλων, ἐπὶ ἀρκετοὺς μῆνες εἶχε πάψει νὰ λαμβάνει μέ­ρος στὶς εἰδωλολατρικὲς πανηγύρεις. Πραγματικά, ὁ Κλέων διεπίστωσε ὁ ἴδιος, ὅτι ἡ κόρη του πήγαινε συχνὰ στὸ σπί­τι ἑνὸς χριστιανοῦ ἱερέως.

῞Οταν ἡ Θεσσαλονίκη ἐπέστρεψε στὸ σπίτι της, δὲν δίστασε νὰ ὁμολογήσει ἀνοικτὰ στὸν πατέρα της ὅτι εἶχε ἀσπασθεῖ τὴ χριστιανικὴ πίστη καὶ προσπάθησε στὴ συνέ­χεια μὲ γλυκοὺς καὶ καταπραϋντικοὺς λόγους νὰ μαλακώ­σει τὴν ὀργή του. ᾿Εκεῖνος ὅμως, ὡς εἰδωλολάτρης ἱερέας, ὄχι μόνον δὲν ἠρέμησε, ἀλλὰ θέλησε νὰ τὴν μεταπείσει μὲ κάθε τρόπο. Βλέποντας ὅτι εἶναι ἀδύνατον νὰ μεταπεισθεῖ ἡ Θεσ­σαλονίκη καὶ ἀπὸ φόβο μήπως μαθευτεῖ τὸ γεγονὸς καὶ παρ­ερμηνευθεῖ ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως, ὅτι τάχα καὶ αὐτὸς ἦταν χριστιανός, δὲν ἄντεξε στὴ σκέψη καὶ κατὰ τὴ διάρκεια τῆς νύκτας πῆγε στὸ δικαστὴ καὶ κατήγγειλε τὴν κόρη του.

῾Η Θεσσαλονίκη συνελήφθη ἀμέσως. ῞Ολοι οἱ εἰδωλο­λάτρες τῆς ᾿Αμφίπολης στράφηκαν ἐναντίον της καὶ γεμά­τοι ἀπὸ ὀργή, ἄρχισαν νὰ τὴ λοιδωροῦν καὶ νὰ τὴν ὑβρί­ζουν. ῾Ο δικαστὴς γιὰ νὰ τὴν κλονίσει τὴν ἀπείλησε ὅτι θὰ τὴν βασανίσει ἀνηλεῶς· καὶ πράγματι, ἀφοῦ τὴν γύμνωσαν, τὴν μαστίγωσαν μὲ δέρματα τέσσερις ἄνδρες, μέχρι ποὺ ἄ­νοιξαν τὰ πλευρὰ τῆς μάρτυρος. Στὴ συνέχεια τῆς ἀφαίρε­σαν ὅλη τὴν περιουσία της καὶ τὴν ἐξόρισαν. Στὸ χῶρο τῆς ἐ­ξορίας, ἡ μάρτυς Θεσσαλονίκη, ἐξουθενωμένη ἀπὸ τὶς ταλαιπωρίες, παρέδω­σε τὸ πνεῦμα της.

Δύο ἄνδρες, ὁ Αὖκτος καὶ ὁ Ταυρίων, ποὺ ἦταν πα­ρ­όντες στὸ γεγονὸς τῆς συλλήψεως καὶ τοῦ μαρτυρίου τῆς ἁγί­ας Θεσσαλονίκης, κατήγγειλαν δημόσια τὴν ὠμότητα καὶ τὴ βαρβαρότητα τοῦ δημίου της. Αὐτὸς ὄχι μόνο δὲν μετα­νόησε ἀπὸ τὰ ἐλεγκτικά τους λόγια, ἀλλὰ ἐνοχλημένος τοὺς διέβαλλε ὡς χριστιανοὺς στὸ Θορύβιο τὸν ὑπατικό. Γιὰ τὴν παρρησία τοῦ λόγου τους καὶ τὴν εἰλικρίνειά τους συνελή­φθησαν καὶ ἄρχισαν τὰ βασανιστήρια σὲ βάρος τους. ᾿Αφοῦ τοὺς λιθοβόλησαν, τοὺς ἔριξαν μέσα σὲ φλεγόμενη κάμινο, ὅπου ὅμως κατὰ θαυματουργικὸ τρόπο ἔμειναν ἀνέπαφοι. Στὴ συνέχεια τοὺς κτύπησαν μὲ βέλη καὶ τοὺς ἔριξαν στὴ λί­μνη ποὺ ὑπῆρχε ἐκεῖ κοντά, ἀλλὰ οἱ δύο μάρτυρες δὲν ἔ­παθαν τίποτε. Τέλος διατάχθηκε νὰ θανατωθοῦν δι᾿ ἀποκε­φα­λισμοῦ κι ἔτσι ἔλαβαν τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου, δίνον­τας τέλος καὶ στὴ μανία καὶ θηριωδία τῶν δημίων τους.

῾Η ᾿Εκκλησία τιμᾆ τὴ μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Θεσ­σαλονίκης, Αὔκτου καὶ Ταυρίωνος, στὶς 7 Νοεμβρίου. Πρέπει νὰ σημειωθεῖ ὅτι οἱ τρεῖς μάρτυρες συγ­καταλέγονται μεταξὺ τῶν ἁγίων τῆς Θεσσαλονίκης, ἀφοῦ ἡ Θεσσαλονίκη καταγό­ταν ἀπὸ τὴν ᾿Αμφίπολη, ποὺ τελοῦσε ὑπὸ τὴν ἐκκλησια­στι­κὴ δικαιοδοσία τῆς πρωτεύουσας τοῦ ᾿Ιλλυρικοῦ, Θεσσαλονί­κης καὶ κατὰ μία ἐκδοχὴ μαρτύρησαν καὶ οἱ τρεῖς σ᾿ αὐτήν. Δὲν γνωρίζουμε ἐὰν ὑπάρχει ᾿Ακολουθία, ποὺ νὰ ἔχει συγ­γραφεῖ πρὸς τιμήν τους.



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Γαλανός, Μ. Ι., Οἱ βίοι τῶν ἁγίων τοῦ μηνο­λογίου τῆς ᾿Ορθοδόξου ῾Ελληνικῆς ᾿Εκκλησίας, τ. 4 (᾿Οκτ.-Δεκ.), ᾿Αθή­να 19883, σσ. 23-25. Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης, ᾿Ακολουθία πάντων τῶν ἐν Θεσσαλονίκῃ ἁγίων, ἐν ᾿Αθήναις 1958, σ. 27. ῾Ο ἴδιος, “᾿Α­κολουθία πάντων τῶν ἐν Θεσσαλονίκῃ διαλαμψάντων ἁγίων”, ΓΠ 73 (1990) 354. ᾿Ελευθεριάδης, Ε., Θεσσαλονικεῖς ἅγι­οι, τ. Α¢, Θεσσα­λονί­κη 1956, σσ. 12-13. Εὐστρατιάδης, Σ., ῾Αγιολόγιον τῆς ᾿Ορθοδό­ξου ᾿Εκκλησίας, ᾿Αθῆναι χ.χρ. (1960), σ. 63. ΘΗΕ 3 (1963) 471. Καστα­νᾆς, Θ., “Θεσ­σαλονικεῖς ἅγιοι”, ΓΠ 19 (1935) 126. Λαγγῆς, Μ., ῾Ο Συναξαρι­στὴς τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, ᾿Αθῆναι 19885. Νικόδημος ῾Αγιο­ρείτης, Συν­αξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ, τ. ΙΑ¢ (Νοέμβριος), σσ. 180-181, Θεσσαλονίκη 19815 (ἐπανέκδοση Β¢, Θεσ­σαλο­νίκη 1989), τ. Β¢, σσ. 55-56. Propylaeum ad AASS No­vembris. Synaxa­rium Ecclesiae Constantinopolitanae, Bruxellis 1902, στ. 202-204. AASS Novembris III, Bruxellis 1910, σ. 321. Propy­laeum ad AASS Decembris. Martyro­logium Romanum ad formam editionis Ty­picae scholiis historicis instructum, ἔκδ. H. Delehaye - P. Peeters - M. Coens - B. de Gaif­fier - P. Grosjean - F. Halkin, Bruxellis 1940, σ. 502.
Α.Κ.