ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης
29 Νοεμβρίου
Χωρὶς τὴν παράθεση βιογραφικοῦ ὑπομνήματος γίνεται ἡ ἀναγραφὴ τοῦ ὀνόματος τοῦ ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Νικολάου στὸ Κωνσταντινουπολιτικὸ Συναξάριο, καθὼς καὶ στὰ μηναῖα καὶ τοὺς μεταγενεστέρους ἐντύπους συναξαριστές, τὴν 29η Νοεμβρίου (“῾Ο ὅσιος πατὴρ ἡμῶν Νικόλαος ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται”).
Σὲ συγχρόνους ἐπισκοπικοὺς καταλόγους τῆς Θεσσαλονίκης, ἡ ἀρχιερατεία του τοποθετεῖται στὸ δεύτερο ἥμισυ τοῦ 2ου αἰῶνος, καὶ συγκεκριμένα στὸ ἔτος 160, χρονολόγηση ποὺ πρότεινε ὁ μητροπολίτης ᾿Αμασείας ῎Ανθιμος ᾿Αλεξούδης, χωρὶς ὡστόσο νὰ ἔχει στὴ διάθεσή του κάποια ἐπαρκῆ στοιχεῖα.
῾Η ταύτισή του μὲ τὸν ἀρχιεπίσκοπο Νικόλαο τὸν ὁμολογητή, τὸ ὄνομα τοῦ ὁποίου ἀναγράφεται στὸ Συνοδικὸ τῆς ᾿Ορθοδοξίας, τὴν ὁποία ἐπιχειρεῖ δειλὰ ὁ Μ. Γεδεών, εἶναι παντελῶς ἀστήρικτη καὶ κατὰ συνέπεια δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ γίνει ἀποδεκτή.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: ᾿Ατέσης, Β., ᾿Επισκοπικοὶ Κατάλογοι τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἀπ᾿ ἀρχῆς μέχρι σήμερον, ᾿Αθῆναι 1975, σ. 78. Γεδεών, Μ., Βυζαντινὸν ῾Εορτολόγιον. Μνῆμαι τῶν ἀπὸ τοῦ Δ¢ μέχρι τῶν μέσων τοῦ ΙΕ¢ αἰῶνος ἑορταζομένων ἁγίων ἐν Κωνσταντινουπόλει, Κων/πολις 1899, σ. 218. Εὐστρατιάδης, Σ., ῾Αγιολόγιον τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, ᾿Αθῆναι χ.χρ., σ. 356. Λαγγῆς, Μ., ῾Ο Μέγας Συναξαριστὴς τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, τ. ΙΑ¢ (Νοέμβριος), ᾿Αθῆναι 19885, σ. 724. Νικόδημος ὁ ῾Αγιορείτης, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ, τ. Β¢ (Νοέμβριος-Δεκέμβριος), Θεσσαλονίκη 1989, β¢ ἐπανέκδοση, σ. 209. Χρυσοστόμου, Γ., “Οἱ ἅγιοι τῆς Θεσσαλονίκης”, στὸ Χαριστήριον τῷ Παναγιωτάτῳ Μητροπολίτῃ Θεσσαλονίκης κ.κ. Παντελεήμονι τῷ δευτέρῳ ἐπὶ τῇ συμπληρώσει εἰκοσαετοῦς ἐν Θεσσαλονίκῃ ποιμαντορίας (1974-1994), Θεσσαλονίκη 1994, σσ. 937-938. Martinov, P., Annus ecclesiasticus graecoslavicus, σ. 293. Petit, L., "Les évêques de Thessalonique", EO 4 (1900-1901) 139. Propylaeum ad Acta Sanctorum Novembris. Synaxarium Ecclesiae Constantinopolitanae, ἔκδ. H. Delehaye, Bruxellis 1902, στ. 266.1. Σ.Π. |